Trong cuộc sống, ai cũng có bạn bè. Bạn bè lúc tuổi thời thơ ấu thật là một tình bạn thơ ngây hồn nhiên. Còn bạn bè ở tuổi trưởng thành thì tình bạn ra sao? Chắc khó nói lắm phải không? Bởi vì nó còn ảnh hưởng bởi những tác động dòng đời của cuộc sống ...
Từ “bạn bè” ở đây gồm có hai chữ. Theo tôi nghĩ: Chữ “bè” đứng liền sau chữ “bạn” không phải là tiếng đệm nói cho suông. Mỗi chữ đều có nghĩa riêng của nó. Nghĩ tới đây tôi chợt nhớ đến quá trình dạy học, truyền thụ kiến thức cho học sinh vì tôi là một giáo viên. Khi tôi dạy các em học sinh lớp 1 cách ghép âm, cách phát âm tiếng bè cho đúng và hiểu nghĩa chữ “bè”, thì tôi phải dùng hình ảnh trực quan một bức tranh vẽ hình cái bè đang trôi trên dòng sông cho học sinh xem. Chính hình ảnh này nay lại làm cho tôi càng chợt nhớ, chợt nghĩ thêm và nghĩ tiếp về đoạn văn sưu tầm sau: “Ngày trước, muốn đưa nước vào ruộng, người ta dùng guồng xe nước để lấy nước từ sông lên. Để có thể dùng sức nước làm quay được các bánh xe, người ta đã đóng một hàng cừ ngăn ngang dòng sông, gọi là “ bạn”. Còn “bè” là những thân cây được kết lại thả trôi theo dòng nước chảy. “Bạn” lúc nào cũng đứng yên một chỗ “bè” thì lại luôn luôn trôi xuôi theo dòng nước”.
Đồng thời, bài hát BẠN TÔI của nhạc sĩ Hà Chương với tiếng hát chính tác giả (tiếng hát ca sĩ Hà Chương) có lặp đi, lặp lại cụm từ “Tôi có người bạn” và chỗ đoạn hát như sau :
Cảm thông với đời bằng tình bao la
Ôi những người bạn thân thương hiền hòa
Hãy đến với nhau bằng lòng bao dung .
làm tôi rất thích, nhận ra thêm một điều: chữ “bạn” và chữ “ bè” ghép lại thành từ “bạn bè” không những để chỉ tình nghĩa kết giao giữa người này với người nọ, mà còn hàm ý phân biệt giữa tốt và xấu .
Quả thật trong cuộc sống nếu chúng ta đối xử với nhau bằng sự chân tình, lúc giàu sang cũng như khi nghèo hèn, khi sung sướng cũng như lúc hoạn nạn đều biết nghĩ đến nhau, giúp đỡ nhau trong tầm tay của chính mình thì đó mới thật là bạn. Trái lại, lúc giàu sang thì theo bưng bợ, khi tai nạn lại ngoảnh mặt làm ngơ… hoặc khi giúp đỡ người khác bằng tính cách mua bánh phải trả tiền liền thì đó chỉ là bè, chẳng mang một chút ý nghĩa gì về tình nghĩa bạn với nhau cả . Vì thế muốn có bạn tốt, chính mình phải chứng tỏ được mình là bạn. Đối xử nhau chân tình từ bè cũng có thể trở nên bạn. Đối xử nhau bằng sự lợi dụng thì bạn cũng sẽ hóa ra bè. Vì vậy trong cuộc sống hằng ngày, tìm được một người bạn không phải là dễ, nhưng muốn có bè thì thật vô khối .
Hình như trong đời sống, cửa miệng ở đời thường hay có câu: “Chúng ta (mày và tao) là chỗ bạn bè với nhau mà...” Câu nói này đa số trong cuộc sống ai cũng dùng nó để giao tiếp trong quan hệ bạn bè khi giúp đỡ lẫn nhau . Dường như nó in vào trong trí nhớ của mỗi con người chúng ta mãi mãi không quên.
Viết tới đây làm tôi nhớ lời khuyên của cha mẹ tôi: “Sống ở đời tiền mất rồi thì còn kiếm lại được, làm ra được, nhưng cái tình cái nghĩa khó kiếm lắm các con ơi!”
Với những dòng giao cảm trên đây, kính mong người đọc cùng tôi suy ngẫm và chia sẻ những cảm nghĩ về từ “bạn bè”. Chân thành cảm ơn rất nhiều.
Kim Thoa
06 – 08 – 2008